Эртыше кечылаште Марий Элыш Россий правительстве председательын алмаштышыже Дмитрий Чернышенко толын коштын.
Республикын аэропортыштыжо тудым регион вуйлатыше Юрий Зайцев вашлийын. Тудо уналан кызыт чоҥалтше пассажир терминалым ончыктен да взлётно-посадочный полосам уэмдыме паша кузе кайыме дене палдарен. Д.Чернышенко визит программыж почеш республикысе промышленность, образований да спорт дене кылдалтше объект-влакым ончал сывырнен, регион вуйлатыше дене республикын социально-экономически вияҥмыж дене кылдалтше йодыш-влакым каҥашеныт.
Россий правительстве ончыкыжымат Марий Эллан вияҥаш полшаш тӱҥалеш. Тидымак Дмитрий Чернышенко пеҥгыдемден. Вашлиймаш годым спорт, туризм, тыгак регионым цифровизироватлен да тудын научно- образовательный куатшым вияҥден толмо йодыш-влакым каҥашеныт.
«Россий президентын кӱштымыж почеш 2030 ий марте элыште илыше-влак коклаште спорт дене кылым кучышо-влакын чотыштым 70 процент марте кугемдыман. 2023 ийын лектышыж почеш тиде показатель 57 процентыш шуын. Субъектлан спорт инфраструктурым ышташ; «Спорт – норма жизни» да «Бизнес-спринт» (Я выбираю спорт)» федерал нацпроект дене келшышын шийвундо ойыралтеш. Президентын темлымыж почешак шукерте огыл Казаньыште; икымше гана фиджитал форматыште «Игры будущего» мероприятий эртен. Спортын ты видше айдемым гармонично кушташ полша, сандене тидлан келшыше объект-влакым чоҥыман, тыгак – Марий Элыштат», – каласен Д. Чернышенко.
Уналан «Марий Эл» ий полаштымат ончыктеныт. Вице-премьер республикын спорт индустрийын сайын вияҥмыжым палемден. 57,3 процент калык физический культур да спорт дене кылым куча.
Вашлиймаште субъектыште цифровизаций йодышымат каҥашеныт. «Эл вуйлатышына 2030 ий марте цифровой трансформацийым национальный цель семын палемден. Марий Эл ты шотышто сайын пашам ышта: кодшо ийысе лектыш почеш экономикын 5 отрасльыштыже цифровизацийын уровеньже 78 процентыш шуын. Тӱшка калыкын пайдаланыме социально кӱлешан чыла услугым электрон йӧныш кусарыме. 2020 ий гыч ИТ-отрасль кум пачаш кушкын, кодшо ийын гына регионышто компаний-влакын парышышт 10 миллиард теҥгеш шуын», – палемден Д. Чернышенко.
Юл кундем федерал округышто РФ президентын полномочный представительже Игорь Комаров Марий Элыште промышленностьын, ялозанлыкын, илыме верым чоҥымо пашан сайын вияҥмыштымат ушештарен.
«Обрабатыватыше производство, агропромышленный комплекс сайын вияҥыт. Кодшо ийысе лектыш почеш промышленный производство индекс 114,1 процентыш шуын, а тидыже округышто – кокымшо вер. 2023 ийыште 540 тӱжем квадрат метр илыме верым чоҥымо. Тидын годым промышленный, инновационный инфраструктурым садак вияҥдыман, сандене посна площадке-влакым да бизнесым виктараш йӧным ыштыман. А тидлан регионын вияҥме посна программыже полшышаш, тудым президент ончыкыланат шуен. Тудо республикыште илыш условийым тӧремдаш, кӱкшӧ технологиян ешартыш паша верым ышташ полшышаш. Тыгак микроэлектроникым, научно- технический сферым, образованийым вияҥдаш бюджетный огыл инвестицийлан, тыгак федерал правительстве деч полышлан ӱшан уло», – каласен Игорь Комаров.
Вице-премьер научно-образовательный область дене кылдалтше йодышлан поснак кугу тӱткышым ойырымыжлан Юрий Зайцевлан тауштен.
«Те кӱкшӧ квалификациян кадрым ямдылаш сай условийым ыштеда. Республикысе вузлаште 18 тӱжем студент тунемеш, нунын коклаште йот элла гычат улыт. Марий кугыжаныш университетыште инжиниринговый рӱдер уло. Тудо «Приоритет-2030» программе кышкарыште ышта. Россий президентын кӱштымыж почеш 2030 ий марте эл мучко 50 тыгай школ почылтшаш. Сандене республикын правительствыже Марий кугыжаныш университет дене пырля, передовой инжиниринг школым ышташ манын, йодмашым ыштен шуктышаш да ӱшанле индустриальный партнёрым муаш полшышаш», – ешарен Д. Чернышенко.
Юрий Зайцев вуз-влакын у разработкышт элнан экономикыжлан вияҥаш полша манын палемден, паша рынкыштат ситуаций саеммым, пашадымылык иземмым ончыктен. Республикын бюджетшын пеҥгыдеммыже, налог да налог; огыл парыш-влак деч ешаралтмымат ушештарен. Бюджетын шкенжын парышыжат кум ийыште гына 1,7 пачаш кушкын. 2017 ий дене таҥастарымаште, парымат кок пачаш иземын.
Вашлиймаште кураторство проект-влакым илышыш шыҥдарыме йодышымат тарватеныт. Марий Элыште 5 проектым ойырен налыныт, икмынярже илышыш шыҥдаралтешат. Республикысе калыклан кӱлешан улшо, тӱвыра поянлык памятник-влакым капитально олмыктымо да уэмдыме; объект-влакым тӱзатыме паша, Марий Элын Промышленностьым вияҥдыме фондшын ошкылжо-влак нергенат ойленыт.
Марий Эл вуйлатышын администрацийжын пресс-службыжын уверже негызеш С.Носова ямдылен.
