«Чылажымат жапыште шукташ тыршена»

манеш Шернур районысо «Земледелец» ялозанлык артельын агрономжо А.Богданов.

Кызыт республикыште уржа-сорла тургым вийым налын. Ялзанлык да кочкыш сату министерствын уверже почеш, районлаште але марте 38 процент шурным шийын налме. Тургым ончылийысе семынак эрта. А теве кодшо ийын тиде жаплан чырык ужаш шурным гына поген налаш кодын ыле. Амалже – шурно тений шошо вӱдыжгӧ да юалге шогымылан кӧра вараш кодын шуын, сандене пасушкат ятырлан варашырак лекме. Лектышым ончалаш гын, кызыт гектар еда 29 центнер дене шийыт, кодшо ийын ты пагытлан 16 центнер дене погымо.

Ме кодшо шуматкечын Шернур районысо «Земледелец» ялозанлык артельын идымвечыштыже лийна. Тыште паша шолеш веле ыле. Чумыр пашам озанлыкын агрономжо А.Богданов виктарен.

– Тений комбайным пасушко 7 августышто веле луктын кертна, шурно шуын огыл ыле, – ойла Алексей Васильевич. Тудо озанлыкыште ынде ятыр ий тырша, кугу опытан. Пасун технологшо семын нур паша дене кылдалтше чыла йодышым сайын пала. – Кызыт марте чумыр шурно пасу гыч 40 процентшым поген налме, кок тӱжем наре тонн пырчым эрыктен коштен, левашлашке аралаш пыштенна. Игече кукшо шога, пасу гыч пырче 13-14 процент вӱдыжгылыкан толеш. Кокияш шыдаҥым поген налынна, гектар гыч кокла шот дене 29 центнер лекте, уржа – 25 центнер дене. Кызыт шӱльым шийына, тудым писын поген налаш кӱлеш, уке гын, мландыш велеш. Пурсам тыгак писын погаш перныш, тудат йогаш тӱҥалын сеҥа. Кокияшым пел тӱжем гектарыш вераҥденна. Ынде йӱр мотокчак кӱлеш да тудыжо кунам менан деке толеш гын? Манаш веле,  тылзе утла мландыш ик чӱчалтыш йӱрат возын огыл.

Озанлыкын ныл комбайнже уло. Нуным механизатор-влак А.Клепиков, С.Прохоров, В.Мамаев, А.Мамаев виктарат. Нунак ончычшо тракторым, моло техникым виктареныт. Пасу гыч прицепан КамАЗ автомащина дене Д.Лисин чумыр пырчым шупшыкта.

Идымвечыште пырчым КЗС-25 да «Гуливер» сушилке дене коштат. Шурно ора дене ок кий, кукшулан кӧра писын эрыктен коштат да складлашке оптат. Озанлыкын инженерже В.Андреев у ий деч ончыч гына налме куатле погрузчик дене пырчым эрыкташ сортировкыш шӱкенак шога.

– Погрузчикым виктараш механизаторым муын огынал да мыланем шкаланемак виктараш перна, – ойла инженер.

Сушилкеш коштымо шурным водитель А.Андреев ГАЗ-53 машина дене складлашке шупшыкта. Тудланат кече мучко паша ситышын.

Пырчым кольмо дене шӱкаш, асфальтыш шарыме шурным ӱшташ да моло сомылым шукташ пашазе-влак Л.Адиганова, Л.Иванова, А.Кириллова, И.Яндимирова чулым улыт. Нунылан пырчым дробилкеш тыгыдемден, фермылышке колтышо, тыгак сортировкын пашажым эскерыше В.Бердинский полша. ОВС-25 сортировкын пашажым А.Иванов эскера. Склад вуйлатыше Г.Михеева левашлашке кунар пырче толмым учетыш налеш.

Мӧҥгеш толаш лекмына годым водитель Д.Лисин прицепан КамАЗ машина дене шурным конден ястарыш. Тудым тунамак В.Андреев погрузчикше дене сортировко гоч колташ шӱкале. Тургым умбакыже шуйна. Ӱшанаш лиеш: озанлык теният сай лектышан шурным жапыштыже поген налеш.


Вячеслав СМОЛЕНЦЕВ