Марий Элым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Юрий Зайцев районысо актив дене вашлиймыж годым тургыжландарыше йодыш да ончыкыжым вияҥшаш отрасль-влак нерген ойлен.
– Проблемым тарватыше йодыш, объект-влак улыт. Нуныжо, чаманен каласыман, Медведево районышто гына огыл палдырнат, – палемден Юрий Зайцев. – Раш: школлаште вер ок сите. Президент дене мутланымем годым тудо ялозанлыклан тӱткышым ойыраш темлен. «Семеновский» племзаводышто племенной пашам вияҥдаш йӧн уло. Тыште лиймем годым ужынам: тыгай технологий республикыште але уке. Тидыже ӧрыктара: доярке-влак огыт кӱл. Предприятийыште 500 утла паша верым ыштыме. Озанлык вич районышто вияҥеш. Производство кушкеш, эн тӱҥжӧ – предприятий шуко налогым тӱла.
Юрий Зайцев Руш Кукморышто лиймыж нергенат ойлен.
«Тӱвыра рӱдерыште мо ышталтме мыланем келшыш. Оралтым 1982 ийыштак чоҥымо. Стендыште капитально ачалыме деч ончычсо тӱвыра рӱдерым ончышым да чынжымак чот тоштеммыжым пален нальым. Ынде тӧнеж йӧршеш у сыным налын», – каласен тудо.
Марий Элым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо калык дене вашлиймашлан поснак кугу тӱткыш ойыралтеш манын каласен. Вет тыште эн ончыч шуктышаш паша нерген увер-влак йоҥгалтыт. Юрий Зайцев республикыште тазалыкым аралыме, шинчымашым пуымо, тӱвыра да моло сферым вияҥдымашке виктаралтше тӱрлӧ проект ден программе-влак илышыш шыҥдаралтме нерген ойлен.
Кыдал Озакъял ТОС-ын председательже ялыште тӱвыра пӧртым чоҥаш кӱлмӧ йодышым тарватен. Тудо палемден: ялыште коммуникационный сеть, образовательный тӧнеж, илыме пӧрт-влакым чоҥымо. Тидын деч посна верысе калыкын тӱҥалтышыжлан полышым пуымо проект почеш шуко ышталтеш. Но нелылыкше тыгай: тыште илыше-влаклан пырля погынаш, культурно-массовый да моло мероприятийым эртараш зданий уке.
– Ялыштына 700 утла еҥ ила. Мый тыште илыше чыла еҥ-влак лӱм дене шке шонымашем каласен кертам. Верысе калыкын тӱҥалтышыжлан полышым пуымо программым шуйымылан да тидлан средствам ешарымылан тауштем. Ме ты проектыште умбакыжат участвоватлаш тӱҥалына. Йодышым пуынем: клубым чоҥымо шотышто темлымашнам ончаш гына огыл, программыш пурташ палемдалтеш мо? Мемнан темлымашнат, проект-влакат икте веле огыл лийыныт.
Юрий Зайцев тыге вашештен: Медведево район администраций Лӱльпан тӱвыра пӧртлан проектым ышташ договорым ямдылен, тудак Кыдал Озакъялыштат кучылталташ тӱҥалеш. Проект ден смете документацийын акше - 2,4 миллион теҥге. Варажым тӱвыра пӧртым федерал программыш пурташ тыршаш кӱлеш.
Шоядӱр ялыште илыше еҥ сарын инвалидшылан, «Боевое братство» организацийын членжылан шотлалтеш. Тудо ветеран-влак дене пашам ыштыме шотышто формальный огыл вашлиймашым эртараш да шуко темым каҥашаш темлен.
– Мый специальный военный операцийыште лийше-влак дене вашлийынам, – каласен регионым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо. – Нунынат йодышышт ятыр. Мутлан, льгот, транспорт налог шотышто да молат. Мыланем тендан шонымашда оҥай, вет те тыште иледа. Мыланем мом ышташ кӱлмӧ нерген колышташ кӱлеш. Ме чынжымак вашлийына.
Руэм кыдалаш школын директоржо пристройым чоҥымо да оралтым ачалыме шотышто йодышым тарватен.
Юрий Зайцев увертарен: школым федерал программыш пуртымо да 2024 ийыште капитально ачалалтшаш.
Тойкино ялын «Солнечное» кооператившын председательже ялыш пурымо корно нерген йодышым нӧлталын.
Медведево посёлкышто илыше тыге каласен: посёлко ятырлан кушкын, лишыл ял-влакат тыгак кумдаҥыныт, тушто илыме шуко вер чоҥалтеш. ФАП-влак чоҥалтыт, но поликлинике ден стационар могай лийыныт, тугаяк кодыныт.
Юрий Зайцев у поликлиникым Россий Минздравын федерал программышкыже пуртымо шотышто йодыш ончалтеш манын вашештен. Силикатный посёлкысо амбулаторийым ачалыме йодышымат тарватыме. Республикым вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо проект ден смете документацийым ямдылаш кӱлмым палемден.
Руэм йоча сымыктыш школын директоржо хореографий дене заниматлаш келшыше актовый зал уке, пристройым чоҥаш кӱлеш манын ойлен. Юрий Зайцев йодыш-влакым регионал да федерал кӱкшытыштӧ рашемдаш тӱҥалына манын палемден.
Марий Эл Республикым вуйлатышын организаций да аналитике виктемжын уверже негызеш В.СМОЛЕНЦЕВ ямдылен
